Het juryrapport luidt als volgt:
Niet zonder trots kondigt de jury Joke Van Leeuwen (1952) aan als laureaat van de Ultima Letteren 2022. Deze schrijfster en illustrator van jeugd- en volwassenenboeken, dichteres en performer bewijst haar meesterlijke talent in elk genre dat ze beoefent.
Sinds haar debuut ‘De Appelmoesstraat is anders’ (1978) bouwde ze consistent aan een veelzijdig oeuvre, met de creativiteit en daadkracht van een ware vakvrouw. Erkenningen bleven niet uit: haar werk is bekroond met de meest prestigieuze prijzen, zoals een Gouden Penseel, een Zilveren Penseel, een Gouden Griffel en een Zilveren Griffel, de Theo Thijssen-prijs, de Gouden Ganzenveer, de Constantijn Huygens-prijs, de AKO Literatuurprijs, de Herman de Coninck-prijs en de James Krüss-prijs voor internationale kinder- en jeugdliteratuur. Al deze prijzen bevestigen wat haar lezers – van jong tot oud – weten: Joke Van Leeuwen daagt als geen ander haar lezers uit om anders naar de werkelijkheid te kijken. En zij doet dat op een grappige, ontroerende en kritische manier, waarbij ze telkens andere manieren vindt om zich te vernieuwen in woord en beeld. Dat toonde ze nog maar eens in haar publicaties van het afgelopen jaar. Met zowel ‘Beginnelingen’,een boek voor kinderen over de kindertijd van bekende figuren, en het lange gedicht ‘Aan tafels’ duikt Joke Van Leeuwen het leven in. Soepel schetst ze grote en kleine ervaringen. Ze raakt verlies aan en toont ons dat we ook met gemis betekenis kunnen maken, zelfs kunnen dansen. Beide sprankelende publicaties zijn terecht overladen met lof.
Wat zeker niet onvermeld mag blijven is hoe Van Leeuwen zich inzet voor de brede literatuur, ook buiten haar eigen boeken om. Als auteur, maar ook als voorzitter van de Boon fictie en non- fictiejury, is ze een onvermoeibare ambassadrice van literatuur. Ze pleit voor ‘mensenboeken,’ om zo de toekomst van het lezen te verzekeren. Met deze prijs willen we daarom niet alleen haar oeuvre en impact bekronen. Evengoed willen we haar voor dit vitale werk in de kijker plaatsen. Wie jong begint te lezen, leest voor de rest van zijn of haar leven. Daarin zit de kracht van literatuur: ze verruimt je wereld, daagt je uit creatief te zijn, vraagt om je kritisch vermogen en je empathie. De boeken van Joke Van Leeuwen doen dat spelend, beeldend, vertellend, fluisterend, briesend en zingend. Je blijft ze lezen. Daarom verdient verdient Joke Van Leeuwen de Ultima Letteren 2022.
© portret Brenda van Leeuwen
Deel deze pagina